Als je wilt leren masseren zijn er tegenwoordig duizenden mogelijkheden. Wat moet je nu kiezen en waar moet je beginnen? In dit blog stellen we vooral de belangrijke vragen die je in de juiste richting kunnen sturen. En we geven je af en toe een tip over ons lesaanbod. Naast deze basisvaardigheden van het leren masseren, kun je dan verder ontdekken welke richting en op welk niveau je dit wilt leren. Dat is dan ook vraag 1!
Als je professioneel wil gaan masseren, biedt Esoterra een driejarige geaccrediteerde Opleiding tot Massagetherapeut. Het eerste jaar van de opleiding is de Opleiding Masseur. Onze opleidingen zijn beroepsgericht en bieden je een ideale basis om succesvol en professioneel van start te kunnen. Naast een gedegen basis van massagevaardigheden leer je praktijkvoering met thema’s als:
Contra-indicaties
Intake
Marketing
Doorverwijzen
Huis, tuin en keukenmassagegeven?
Als je een fijne massage aan je vrienden of familie wilt geven, kun je met een tweedaagse Introcursus Massage al een hoop leren. Denk even na of je een massagetafel wilt aanschaffen. Als je dat niet van plan bent is misschien een massage op de grond als Thaise massage of Shiatsu het handigst. Dit zijn echter wel massagevormen die voor de meeste masseurs vrij belastend zijn.
Leren masseren is ontzettend leuk.
Vraag 2: Wat is het verschil tussen een Masseur en een Massagetherapeut?
Heel eenvoudig: een Masseur geeft massages voor de ontspanning, een Massagetherapeut gebruikt massagetechnieken om te helen. Dit kan zijn fysiek, mentaal, emotioneel of holistisch (het hele plaatje).
In het buitenland wordt niet zo’n duidelijk onderscheid gemaakt tussen de twee. Dit komt omdat een ontspanningsmassage zeer helend kan werken. En omdat mensen die een ontspanningsmassage willen, misschien wel behoefte hebben aan ‘meer in hun lichaam zitten’, ‘uit het hoofd’, ‘in contact met zichzelf willen komen’, etc.
Massagetherapie kan gericht zijn op het spieren en weefsels of holistisch. Een holistische massagetherapeut werkt met het hele systeem; de mens. emoties, overtuigingen, sociale factoren, etc.
Vraag 3: Welke Massage(therapie) vorm kies ik?
Massage(therapie) kent vele culturen. Grofweg kun je deze splitsen in oosters en westers.
Als je een oosterse richting gaat leren masseren ga je werken met energiebanen; meridianen, dit is in de meeste gevallen wat pittiger (net als het eten). De meeste vormen worden op de grond gegeven en het doel is om de energiehuishouding op gang te brengen of te houden. Daarbij worden veel drukpunten gebruikt (acupressuur).
Ayurveda, Shiatsu, Thais en Tui na (Chinese massage) zijn de bekendste vormen.
De westerse massagevormen richten zich veel op spieren, fascia (vliezen om spieren en organen), triggerpoints, bindweefsel maar kunnen ook energetisch gericht zijn. Sportmassage, Rebalancing, (Vreeling) Deep tissue, Zweedse, Holistic pulsing zijn voorbeelden van westerse massagevormen.
In de westerse massagevormen loopt het spectrum van massagevormen van heel concreet, fysiek gericht (sportmassage) tot heel spiritueel (energetische massagevormen).
Esoterra biedt een opleiding tot Masseur en Massagetherapeut die het beste uit beide werelden laat samen komen in het midden. Nuchter holistisch noemen we dat.
Vraag 4: Leren masseren in korte cursussen, modulair of een meerjarige massageopleiding?
Als je echt je beroep wilt maken van het vak, dan vallen korte cursussen af. Om te leren masseren en om mensen te begeleiden heb je gewoon een gedegen opleiding nodig. Haast is in dit vak een slechte raadgever. Maar als je als hobby vrienden en kennissen wil masseren dan kun je denken aan het volgen van: een massage cursus weekend, een avondcursus masseren of een workshop leren masseren.
Opleidingen worden in verschillende trajecten aangeboden; los bij elkaar ‘geplakte’ modules of een uitgebalanceerd meerjarig curriculum met vaste begeleiders. Beide vormen hebben zo hun voor- en nadelen. Je kunt, ook bij Esoterra, kiezen voor een vaste opleiding met vaste dagen, docenten en medestudenten of modulair waarbij je meer wisselvallig en individueel zult studeren.
Vraag 5: Is er wel vraag naar Masseurs / Massagetherapeuten?
Ja! Beide disciplines zijn sterk aan het groeien in Nederland. Veel mensen zitten ‘in hun hoofd’ en zijn gestrest en kunnen juist fysieke begeleiding en contact goed gebruiken. Belangrijke factoren die bijdragen aan het opzetten van een succesvolle praktijk zijn:
Ondernemersvaardigheden
De meeste van onze studenten creëren hun ideale praktijkvoering binnen een paar jaar. Dat komt omdat we naast de vaktechnische ontwikkeling ook vanaf dag 1, samen aan de slag gaan met het opzetten en uitbouwen van je eigen praktijk.
Aanvullende verzekering
Met een geaccrediteerde opleiding kun je ook veel cliënten krijgen met een aanvullend verzekering. Bij Esoterra weten we heel goed dat alleen goed leren masseren niet voldoende is voor een bloeiende praktijk. Je zult ook ondernemersvaardigheden in moeten zetten; marketing, promotie, administratie, etc. De meeste van onze afgestudeerde therapeuten hebben binnen een jaar of 3 een succesvolle praktijk met veel vaste cliënten.
Vraag 6: Wat betekent holistisch leren masseren?
Holistisch wordt meestal uitgelegd als “lichaam en geest zijn één” en dat is vrij kort door de bocht wel een goede omschrijving. Waar wij nog belang aan hechten is dat de geest daarbij niet belangrijker is dan het lichaam of dat geestelijke problemen zich lichamelijk uiten. Nee, het werkt wederkerig en overlappend: lichaam en geest zijn dus echt één.
Holistische massage(therapie) betekent dat je de hele mens ziet en behandelt en niet alleen maar op de klacht inzoomt. Het betekent dat je de klacht wat breder beziet en bekijkt wat jij kunt doen om de cliënt zo goed mogelijk te begeleiden in zijn/haar eigen proces. Als je holistisch gaat leren masseren, gaat het dus niet om de specifieke spier of ledemaat maar om de ziel in elk onderdeel te masseren.
Gelukkig is een holistische leefstijl steeds meer in zwang. Mensen willen duurzaam leven, in balans met hun omgeving en hun eigen lichaam. Als massagetherapeut kun je hier een unieke aanvulling in betekenen al is het voor veel mensen nog wel heel belangrijk dat het niet ‘te zweverig’ wordt.
Het lijkt wel alsof we constant geleefd worden door de maatschappij. We moeten presteren op werk, sociaal gezien altijd beschikbaar zijn en ook nog eens ons huishouden draaiend houden. Dit zorgt ervoor dat we vaak in ons hoofd zitten en niet meer in het moment leven. Maar wat missen we dan eigenlijk? Door alleen maar te leven in ons hoofd, vergeten we te genieten van de kleine dingen in het leven. De geur van vers gemaaid gras, het geluid van vogels die fluiten of de warmte van de zon op onze huid. We staan er niet meer bij stil en dat is zonde. In dit blog vertellen we je meer over het “uit je hoofd in je lichaam” proces.
Wanneer we meer in ons lichaam leven, merken we ook dat we ons beter kunnen concentreren en ons gelukkiger voelen. We ervaren meer rust en ruimte in ons hoofd, waardoor we beter kunnen genieten van de mooie dingen in het leven. Dus laat die druk van de maatschappij los en ga terug naar je lichaam. Er valt zoveel moois te ontdekken als we in het moment kunnen leven.
Zo kom je uit je Hoofd
Gelukkig is er een manier om uit je hoofd in je lijf te komen: door ons te focussen op ons lichaam. Door bewust te voelen hoe ons lichaam aanvoelt, kunnen we ons brein tot rust brengen. Dit kan onder andere door middel van verschillende soorten ontspanningsoefeningen, massage en lichaamswerk of simpelweg door een wandeling te maken.
Verschillende soorten Ontspanningsoefeningen
Ontspanningsoefeningen zijn een belangrijk onderdeel van het “uit je hoofd in je lichaam” proces. Er zijn verschillende soorten ontspanningsoefeningen die kunnen helpen om je geest te kalmeren en je lichaam te ontspannen.
Hele effectieve oefeningen zijn ademhalingsoefeningen. Door je te concentreren op je ademhaling, kun je je geest kalmeren en je lichaam ontspannen.
Yoga is ook een geweldige manier om je geest en lichaam te ontspannen. Met yoga kun je je lichaam stretchen en je geest kalmeren door middel van meditatie.
Meditatie is een andere geweldige manier om je geest te kalmeren en je lichaam te ontspannen. Door je te concentreren op je ademhaling of een meditatie-oefening, kun je je geest tot rust brengen en je lichaam laten ontspannen.
Tot slot kan progressieve spierontspanning helpen om spanning in je lichaam los te laten. Door bewust je spieren aan te spannen en daarna te ontspannen, kun je spanning in je lichaam verminderen en je geest kalmeren. Kortom, er zijn verschillende manieren om ontspanningsoefeningen te integreren in je dagelijkse routine en zo meer in contact te komen met je lichaam en geest.
Massage en Lichaamswerk
Massage en lichaamswerk zijn effectieve manieren om uit je hoofd te komen en meer in je lichaam te zakken. Door middel van aanraking en beweging kun je spanningen en blokkades in je lichaam loslaten en jezelf weer helemaal voelen. Blokkades kunnen ontstaan door stress, emoties, fysieke klachten of zelfs onverwerkte trauma’s. Massage en lichaamswerk kunnen helpen deze blokkades op te sporen en te verlichten. Het is belangrijk om te erkennen dat ons lichaam en geest nauw met elkaar verbonden zijn. Door aandacht te besteden aan ons lichaam, kunnen we ook onze geest kalmeren en meer in balans brengen. Uit je hoofd in je lichaam komen kan een uitdaging zijn, vooral in onze drukke maatschappij waarin we veel in ons hoofd zitten. Maar het is essentieel voor ons welzijn. Massage en lichaamswerk kunnen hierbij helpen en bijdragen aan een gezondere body & mind.
Hulp nodig om meer in je Lichaam te komen?
Of je nu nieuw bent in de wereld van lichaamsbewustzijn of al ervaring hebt, je bent van harte welkom bij ons. We helpen je graag om meer “uit je hoofd in je lichaam” te komen. Onze cursussen zijn ontworpen om mensen te helpen hun innerlijke kracht te ontdekken en te gebruiken. Dit kan leiden tot meer rust, balans en geluk in het dagelijks leven. Ons team bestaat uit ervaren en enthousiaste instructeurs die gepassioneerd zijn over het helpen van anderen. We geloven dat het belangrijk is om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren waarin mensen zich op hun gemak voelen om te leren en te groeien.
We kijken ernaar uit om je te ontmoeten en samen te werken aan een gezonder, gelukkiger en meer bewust leven!
Burn out
Bij Esoterra komen opvallend veel mensen met een recente burn out. Ze zijn vastgelopen in hun lijf, het systeem en hun (vaak goedbetaalde) baan. Ze zijn hard tegen de lamp gelopen. Een baan waar ze geen voldoening uit halen, die geen rekening met hun vitaliteit of lichaam houdt. Ze lopen leeg en twijfelen aan grote levensvragen. Er moet iets gebeuren of veranderen? Maar wát, is voor iedereen anders. Je zult het antwoord bij jezelf, in jezelf moeten vinden.
Burn-out is een fenomeen dat steeds vaker voorkomt in onze samenleving. Het wordt vaak geassocieerd met stress op het werk, maar het kan ook veroorzaakt worden door persoonlijke omstandigheden. Een burn-out kan leiden tot gevoelens van uitputting, cynisme en verminderde prestaties. Het is een ernstige aandoening die tijd en aandacht vereist om te herstellen.
Een andere weg
Bij ons vinden mensen met een burn out of zij die net hersteld zijn van een burn out het begin van een nieuwe loopbaan. Een carrière waar ze direct met mensen werken, vanuit contact met hun eigen lijf, mensen mogen (aan)raken en kunnen voelen en afstemmen. Ze leren een vak waar ze het verschil mee kunnen maken, eentje die de wereld mooier achterlaat dankzij hun inbreng. Een vak wat ze zelf ook van groeien. Ze completer maakt, meer wie ze eigenlijk zijn. Meer uit het hoofd. En in hun nieuwe werkveld hebben ze juist een voordeel van hun ziektegeschiedenis. Ze weten als geen ander hoe het is om te lijden en kunnen zo vanuit hun eigen ervaring goed afstemmen op cliënten in hun toekomstige praktijk.
Pasen?
Vergeef me als ik dan zo rond Pasen denk aan de Wederopstanding. Het is geen poging to godslastering. Laat het me uitleggen. Na een burn out is het haast onvermijdelijk om je oude leven op te pakken. Het lukt niet meer. Het voelt als een last (kruis) meedragen. Je krijgt steeds minder energie en uiteindelijk val je om. Je kan vaak niks meer alsof je vastgenageld bent. Je moet naar binnen keren, jezelf onder ogen komen zonder overtuigingen van de buitenwereld of hoe je dacht dat het was. Pas dan kun je, na jezelf te herontdekken weer naar buiten. Een ander persoon. En je wilt maar 1 ding: de wereld helen!
Dat klinkt toch een beetje als het Paasverhaal? Eerst sterven en dan wedergeboren worden? Iemand die iets voor de wereld wil betekenen en daar ongelofelijk veel voldoening van krijgt. Daarnaast staat Pasen voor veel mensen symbool voor wedergeboorte, vernieuwing en hoop. Het is een tijd waarin we de winter achter ons laten en ons klaarmaken voor de lente. Maar voor veel mensen is de lente niet alleen maar een tijd van bloei en groei. Het is ook een tijd waarin de druk om te presteren toeneemt en waarin burn-out op de loer ligt.
Getransformeerd door burn out
Pasen staat symbool voor vernieuwing en wedergeboorte. Het is een tijd om te reflecteren op wat er in ons leven is gebeurd en om te kijken naar de mogelijkheden voor de toekomst. Het is een tijd om oude gewoonten en patronen los te laten en om te werken aan onze persoonlijke groei en ontwikkeling. Als we voelen en ervaren dat we zelf verantwoordelijk zijn voor onze eigen gezondheid en welzijn, kunnen we beter omgaan met de druk die we voelen. We kunnen ons richten op wat echt belangrijk is en ons bevrijden van de verwachtingen van anderen. Door onze eigen behoeften en grenzen te erkennen, kunnen we voorkomen dat we overbelast raken en burn-out raken.
Begrijp me goed ik wil burn out absoluut niet ridiculiseren maar ik hoor van heel veel mensen die het hebben gehad, dat ze na een ellendig proces (aan het kruis hangen) enorm dankbaar zijn dat ze dit hebben doorgemaakt. Ze zijn een ander mens geworden. Of eigenlijk zijn ze meer zichzelf geworden. En dat delen ze graag met de buitenwereld. Zonder leeg te lopen maar vervuld te raken van de pracht van het menszijn!
Laten we deze paasdagen gebruiken om stil te staan bij onze eigen gezondheid en welzijn. Laten we ons richten op de mogelijkheden voor vernieuwing en wedergeboorte. Door onze eigen behoeften en grenzen te respecteren, kunnen we voorkomen dat we overbelast raken en burn-out raken. Laten we deze paasdagen gebruiken om ons te richten op persoonlijke groei en ontwikkeling en zo te werken aan een gezonde en evenwichtige toekomst.
Kali en burn out
Een andere religieus beeld waar ik bij wedergeboorte aan moet denken is Kali. Zij is een van de meest angstaanjagende en mysterieuze godheden in de Hindoeïstische mythologie. Ze wordt vaak afgebeeld als een zwarte vrouw met vier armen, die een zwaard en een afgehakt hoofd vasthoudt, terwijl ze op een liggende Shiva staat.De naam “Kali” komt van het Sanskrietwoord “Kala”, wat “tijd” betekent. Dit suggereert dat Kali de vernietiger van tijd en illusie is, en dat ze ons herinnert aan de eindigheid van ons leven en de cyclus van geboorte en dood.
Hoewel ze vaak wordt afgeschilderd als een angstaanjagende godin, wordt Kali vereerd door veel Hindoes als een moederlijke beschermster.Kali wordt vaak vereerd tijdens de hindoeïstische feestdagen Diwali en Durga Puja. Tijdens deze vieringen worden beelden van Kali versierd en aanbeden, en worden er offers gebracht om haar gunst en bescherming te vragen. Hoewel Kali in het Westen vaak wordt geassocieerd met dood en vernietiging, zijn er veel positieve aspecten van haar persoonlijkheid en verering. De dood en vernietiging waar ze voor staat geeft namelijk ook ruimte voor nieuwe dingen. Nieuw begin en andere kwaliteiten in jezelf ontdekken.
Ik wens iedereen een fijne Pasen en ook wens ik iedereen die vastzit of leegloopt een goede Wedergeboorte! Het kan, het mag, het moet! De wereld heeft jou nodig!
Een vleermuis kan niet zien maar vliegt op een soort radar. Echolocatie heet dat. “Echolocatie wordt gebruikt om de plaats van obstakels te kunnen bepalen, of om een prooi of roofdieren te kunnen “zien”. Aldus Wikipedia. Zo kan de vleermuis rondvliegen en allerlei voedsel uit de lucht plukken en voorkomt het dat het tegen muren opvliegt. Als masseur of massagetherapeut doe je eigenlijk hetzelfde. Je doet iets bij een lijf én je registreert wat je doet, hoe het voelt wat je doet, hoe het oppervlakte of weefsel voelt qua structuur, temperatuur, etc. En je registreert wat het effect is op wat je doet. Je bent dus continue tweeweg (efferent en afferent) aan het werk. Zenden en ontvangen.
Betty Martin
Betty Martin schrijft in haar boek ‘the wheel of consent’ over het verschil. Je bent de hele dag bezig dingen op te pakken en aan te raken. Maar ga eens zitten en voel eens bewust wat je aanraakt. Hoe voelt het om een appel aan te raken of je telefoon? Het doet bijna denken aan de klassieke mindfulness oefening waarbij je heel bewust een rozijn gaat eten. Eerst houdt je de rozijn in je hand en voel je het gewicht en de structuur. Als je iets voelt, wordt het een hele andere ervaring. Dit geldt natuurlijk ook als je gaat masseren. Als voeler heb je een veel bredere ervaring en ben je nog bewuster van waar je contact mee maakt. Het is een verdieping van je aanraking en maakt dat je nog meer kan inspelen op je cliënt.
Als ontvanger kan je aangeraakt of gevoeld worden. Een aanraking is een contact van iemand die iets bij je doet. Voelen is iemand die contact met je lijf maakt en ondertussen voelt wat er gebeurt. Als enthousiast massagebezoeker heb ik wel eens dat ik ergens lig en denk: ”alles doet de masseur (m/v) goed. Ik heb er ook zin in maar toch mis ik iets….”. Nu bedenk ik me dat het misschien het verschil is tussen voelen en aanraken.
De essentie van voelend masseren is dat je veel meer verbinding ervaart. Met jezelf en elkaar.
PS: hier kun je de podcast met Betty Martin bekijken of beluisteren.
Fasciale strektherapie
Fasciale strektherapie is een vorm van op een tafel gebaseerd geassisteerd rekken dat zich richt op de fascia om optimale kracht, flexibiliteit, pijnverlichting en prestaties te bereiken. Het is een pijnloze manier van strekken, meestal uitgevoerd op een massagetafel, die vrijwel direct resultaat kan opleveren. Eerst wat achtergrondinformatie over fascia. Fascia, ook wel bindweefsel genoemd, is een weefsel dat al je organen, spieren, verschillende structuren en meer met elkaar verbindt. Hier is hoe: elke keer dat u beweegt – of u nu rent, optilt of gewoon met de hond loopt – de kracht die door de spier gaat om beweging mogelijk te maken, gaat door de fascia, ook wel bindweefsel genoemd. Fascia is belangrijk voor mobiliteit omdat je wilt dat de structuur van dat bindweefsel goed georganiseerd is om bewegingen vloeiend over te dragen. Naast zijn mechanische rol in het lichaam, stuurt fascia ook sensorische informatie terug naar uw lichaam over de toestand van uw lichaam en hoe het beweegt, bijvoorbeeld als beweging beperkt is of als er een ontsteking aanwezig is. Symptomen van ongezonde fascia kunnen zich manifesteren als spierpijn, zwakte of beperkt bewegingsbereik.
hoe verhoudt dat zich allemaal tot fasciale strektherapie?
Fasciaal stretchen is een neuromyofasciale manuele therapiemethode die zich richt op het bindweefselsysteem in plaats van geïsoleerde spierbehandeling. Om dat te doorbreken, omvat fasciale rektherapie hands-on therapie tussen u en een therapeut waarbij de therapeut uw spieren manipuleert om uw bindspierweefsel te strekken, in plaats van zich op één spier tegelijk te concentreren.
Spierverbinding gaat meestal in één richting, terwijl fascia in meerdere richtingen gaat, Het is vanwege de multi-richting van de gezichtsvoering dat het belangrijk is om in meerdere vlakken uit te rekken om een volledige rek naar het hele gebied te bereiken. De techniek is ontwikkeld door Ann Frederick , de eerste “flexibiliteitsspecialist” die met atleten op de Olympische Spelen werkte, en heeft tot doel elk aspect van atletische prestaties en herstel te verbeteren.
De belangrijkste voordelen van fasciale strektherapie
Pijnvermindering
Problemen met uw fascia kunnen u daadwerkelijke fysieke pijn bezorgen. De strakheid in uw fascia kan onnatuurlijke bewegingen of houdingen stimuleren die uw kans op kleine verwondingen en ongewenste druk op uw zenuwstelsel vergroten. Die kleine verwondingen kunnen op hun beurt nog meer onnatuurlijke bewegingen stimuleren. Fasciale strektherapie kan die pijn helpen verminderen door spanning in uw fascia los te laten. De natuurlijke toename in flexibiliteit zal helpen om die onnatuurlijke bewegingen te beëindigen en onderliggende spanningen in uw lichaam te verlichten.
Verbeter de circulatie
Aanhoudende beklemming of spanning waar dan ook in uw lichaam vermindert de bloedsomloop. Door strakheid en spanning te verminderen, verbetert fasciale stretchtherapie de doorbloeding. Een verbeterde doorbloeding heeft een aantal gunstige domino-effecten. Het helpt het herstel na inspanning te versnellen door meer bloed sneller uw spieren te laten bereiken, wat de verwijdering van gifstoffen verbetert. Het verbetert de algehele energie door meer zuurstof uw spieren en organen te laten bereiken. Die extra zuurstof kan ook je mentale helderheid verbeteren.
Rehabilitatie
Mensen zoeken vaak naar sportgeneeskunde, chirurgie, massage of stretching om een blessure te herstellen of littekenweefsel te verbreken, wat pijnlijk kan zijn. Verwondingen en de operaties die veel van hen herstellen, kunnen de fascia beschadigen of vervormen. Zodra dat gebeurt, kan het uw bewegingsbereik verder beperken door beweging pijnlijk te maken. Fasciale rektherapie kan helpen de fascia los te maken of opnieuw uit te lijnen. Dit helpt de mobiliteit te herstellen, een van de belangrijkste doelen van fysiotherapie . Natuurlijk kan stretchtherapie PT niet vervangen, maar het kan een aantal van de activiteiten die ermee samenhangen aanvullen.
Gewichtsverlies
Fasciale strektherapie leidt niet direct tot gewichtsverlies, maar het helpt wel om de fysieke activiteiten die tot gewichtsverlies leiden te vergemakkelijken. Wanneer uw lichaam met minder of geen pijn van top tot teen beweegt, wordt het veel gemakkelijker om uzelf over te halen om te gaan wandelen of in uw tuin te werken. Elke stapsgewijze toename van activiteit verbetert de algehele gezondheid en het uithoudingsvermogen. Die verbeteringen moedigen meer fysieke activiteit aan, wat helpt om het gewicht te verminderen.
Waar kan ik terecht?
Fasciale strektherapie is relatief zeer nieuw in Nederland. In Amerika en Engeland zijn speciale ‘rekwinkels’. In Nederland wordt fasciale rektherapie aangeboden door masseurs, sportmasseurs, sport-verzorgers, fasciatherapeuten, massagetherapeuten, fysiotherapeuten, yoga-docenten, Pilatestrainers en personal trainers.
Wie kan baat hebben bij fasciale strektherapie?
Mensen die op zoek zijn naar ontspanning, connectie en levendigheid in het lichaam
(top)sporters
Mensen die last hebben van de gevolgen van een zitten beroep
Mensen die ‘niet lekker in hun/haar/het vel zitten’
Mensen die ‘te los’ in elkaar zitten
Mensen die ‘te strak’ in elkaar zitten
Mensen die op zoek zijn naar ontspanning, connectie en levendigheid in het lichaam
Vorig jaar schreef Joris Luyendijk het baanbrekende boek ‘7 vinkjes’ waarin in hij beschrijft welke voorwaarden van je opvoeding en ontwikkeling bijdragen aan een grotere kans op succes in je latere leven. Hoe meer vinkjes, hoe groter de kans dat je bij de elite behoort; de blanke hoogopgeleide witte man. De moraal is; waar je wieg staat is zeer bepalend voor waar jij uiteindelijk eindigt. Ben je intelligent maar heb je een etnische achtergrond? Dan krijg je een lager studie advies dan de blanke Roderick.
Maatschappelijke ladder
De vinkjes geven dus weer hoe groot je kansen zijn om hoger op de maatschappelijke en sociale ladder te eindigen. De maatstaaf die in zijn boek wordt genomen is dus maatschappelijk succes. Hoe succesvol ben je gemeten naar carrière. Waar de zeven vinkjes niet over gaan zijn de factoren die bijdragen tot een gelukkig en vitaal leven. Zo kun je maatschappelijk zeer succesvol zijn en toch diep ongelukkig. En omgekeerd. Bram Bakker stelt in zijn boek “Oud zeer’ al voor om er een achtste vinkje aan toe te voegen: een warm nest. In het interview wat ik met hem hield probeerde ik hem aan te sporen om dat verder uit te werken en er zijn volgende boek over te maken. Maar hij is al bezig met een volgend boek. Vandaar dat ik zelf de handschoen oppak.
Toch is juist je opvoeding en waar je wiegje staat naast je sociale succes ook zeer bepalend voor je latere vermogen om stabiel, gezond en gelukkig in het leven te staan. Je eerste levensjaren bepalen in hoe verre je gezonde of ondermijnende relaties aan zult gaan, of je verslaafd of burn out kan raken en in hoeverre je zal kunnen genieten van het leven. In deze blog, geïnspireerd door Joris Luyendijk, neem ik een belangrijk vinkje door die bepaalt hoe jij door het leven zult gaan:
Liefde (warmte en fysiek contact)
Als mijn zoontjes van 8 en 9 samen TV gaan kijken, kunnen ze plaatsnemen op een bank van zo’n 2,5 meter breed. Toch kiezen ze er steevast voor om dicht tegen elkaar te kruipen. Samen kijken ze TV of lezen ze een boek. Soms irriteren ze elkaar maar toch blijven ze tegen elkaar aan ‘geplakt’. En het liefst moeten mama en papa er ook naast zitten.
Van alle zoogdieren komen wij (westers opgevoede) zuigelingen er het meest bekaaid af. Waar vele dieren direct na geboorte worden ‘schoon’ gelikt door hun moeder, krijgen veel pasgeboren mensen een veel killere benadering. Baby’tjes krijgen een eigen kamer en vroeger leerden de ouders de Dr. Spock methode waarbij je huilende babies moest laten liggen. “Ze stopten vanzelf wel een keer.” Voor een baby zonder tijdsbesef kan dit al een vreselijke ervaring zijn. Wij kunnen honger (“je hebt geen honger, je hebt trek. Kinderen in Afrika hebben honger!” leerde ik vroeger) nog in het grote plaatje van het geheel zien, maar een baby heeft nu honger en ervaart dat nu als een rampje.
Fysieke noodzaak
Fysiek contact is een belangrijk onderdeel van de opvoeding van een kind. Fysieke aanrakingen, zoals knuffelen, omhelzen en aaien, zijn niet alleen belangrijk voor het kind omdat het een deel uitmaakt van de menselijke natuur om dit te voelen, maar ook omdat het de gezondheid en het welzijn van het kind kan bevorderen. Dit heeft grote invloed op de emotionele ontwikkeling van een kind. Door fysieke aanrakingen voelt het kind zich veilig en geborgen. Dit kan helpen bij het bouwen van een sterke band tussen het kind en de opvoeder. Fysiek contact zorgt aanraking voor stimulatie van neurale netwerken die de proprioceptie van het kind ontwikkelen. Je lijf zit vol met sensoren die je laten ervaren dat je een lijf hebt. Zowel in verhouding/ contact met de buitenwereld (proprioceptie) als het interne milieu van de mens (interoceptie).
De oude Romeinen waren er van overtuigd dat een beer als een vormloos hoopje wordt geboren en dat door het continue likken van de moeder, het jong wordt geboetseerd tot beer. En pas na enkele weken ontstond er een vorm wat op een beer lijkt. Een ongelikte beer is dus iemand die niet goed gelikt is door zijn moeder.Nu weten we dat de beer dit doet om de proprioceptie (de zintuigen van de huid) te stimuleren.
Ongelikte beer
Naast de fysieke en psychologische gevolgen van liefde en warmte, zijn er ook emotionele gevolgen. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen die worden omringd door liefde en warmte meer empathisch en sociaal competent zijn. Dit komt omdat ze meer hebben geleerd over het geven en ontvangen van liefde. Daarnaast hebben deze kinderen meer zelfvertrouwen en zijn ze beter in staat om hun mening te uiten. Ze durven hun eigen keuzes te maken en zijn beter in staat om hun angst te overwinnen.
Nog 6 vinkjes
Zo zijn er natuurlijk nog meer ‘bouwstenen’ of vinkjes die bijdragen aan een gezonde toekomst voor de jeugd. Wil je me helpen en laten weten welke andere ‘vinkjes’ of noodzakelijkheden jij erbij vindt horen?
Stefan van Rossum stefan@esoterra.nl
Hakomi of hoe verdiep je een therapeutische sessie
Hakomi richtlijn 1: Creëer een veilige omgeving
Hakomi is in Nederland relatief onbekend. Deze gesprekstherapie vorm van Ron Kurtz verdient wat meer aandacht. Vandaar deze blog. Als iemand zich niet veilig voelt dan zal nooit het gewaar zijn zich naar binnen kunnen richten, maar naar buiten gericht blijven. Hij/zij altijd een oogje in het zeil houden, je in de gaten houden. Tip: je kunt altijd vragen: is er iets wat ik kan doen om je je nog plezieriger te laten voelen. Geef extra aandacht aan verzorging, temperatuur, verlichting e.d. Het kan zijn dat jij, als therapeut, bepaalde kwaliteiten hebt die enigszins bedreigend zijn voor een cliënt. Zo kan deze bijvoorbeeld het gevoel krijgen dat er iets moet gebeuren, of dat er een bepaalde reactie verwacht wordt. Of dat je een bepaald plan hebt. En dat je een oordeel hebt. Het beste is om totaal accepterend en niet-oordelend te zijn.
Richtlijn 2: creëer ervaringen van het hier en nu.
Help de cliënt mee om “huidige ervaringen” te laten voelen. Dit zijn gevoelens, gedachten en lichaamsspanning die op dit moment plaatsvinden. De gewoonte om mee te gaan met de neiging van een cliënt om te praten over het verleden, om te theoretiseren en verklaringen te geven, beleefd te zijn enz. zijn sterk. Breng de cliënt steeds terug naar het nu. Vraag om concrete ervaringen. Stel vragen die alleen beantwoord kunnen worden vanuit een ervaring op dit moment. Soms is het nodig om 2 of 3 vragen te stellen achter elkaar om je cliënt terug te brengen naar het hier en nu.
Tip: Een manier is om precieze informatie te vragen over wat er nu plaatsvindt. Als een cliënt aangeeft dat er een gevoel bovenkomt vraag dan niet waar dat over gaat. Dan val je in de valkuil van verklaringen, dingen uit het verleden, kortom in het hoofd en niet de huidige ervaring. Vraag daarom: hoe voelt dat verdriet? Of: waar voel je het het sterkst? Of: kun je er naar toe ademen? Of: kun je het groter maken enz. Nu wordt het verdriet veel informatiever, en wordt een weg naar binnen. Vraag je cliënt om bij de ervaring te blijven en in het spreken de tegenwoordige tijd te gebruiken: wat wil het lichaam zeggen?
Tip: Een manier is om precieze informatie te vragen over wat er nu plaatsvindt. Als een cliënt aangeeft dat er een gevoel bovenkomt vraag dan niet waar dat over gaat. Dan val je in de valkuil van verklaringen, dingen uit het verleden, kortom in het hoofd en niet de huidige ervaring. Vraag daarom: hoe voelt dat verdriet? Of: waar voel je het het sterkst? Of: kun je er naar toe ademen? Of: kun je het groter maken enz. Nu wordt het verdriet veel informatiever, en wordt een weg naar binnen. Vraag je cliënt om bij de ervaring te blijven en in het spreken de tegenwoordige tijd te gebruiken: wat wil het lichaam zeggen?
Hakomi en Aikido
Je kunt een professionele Aikido meester worden om alles wat je cliënt zegt of doet kan gebruiken om het naar een huidige ervaring toe te brengen. Vermijd altijd dat er weerstanden worden opgeroepen. Geef in alles wat je doet de boodschap door dat er voor alles wat de cliënt is of doet ruimte is en dat het o.k. is en dat er geen enkele noodzaak is om dat te veranderen. In het hele proces van toegang krijgen let je op signalen die je vertellen waar het proces van naar binnen gaan heen gaat. Je geeft steeds signalen dat je de ervaringen begrijpt en volgt.
Hakomi richtlijn 3: communiceer
We vragen de cliënt om door middel van geluid, beweging en/of woorden te communiceren wat er gebeurt, wat er waargenomen, gevoeld en gedacht wordt.
Richtlijn 4: Verdiepen van de ervaring
Als je te snel gaat in je communicatie krijg je alleen reacties en geen ervaring of verdiept gewaar-zijn. Reacties gebeuren in een bepaalde snelheid en contact krijgen met diepere bewustzijnslagen in een andere. Als je zelf de tijd neemt dan nodig je je cliënt uit om zelf ook die tijd te nemen. In je manier van doen: de massage-beweging, de toon van je stem, de snelheid waar je mee spreekt drukt uit: je bent veilig, neem de tijd, ga naar binnen.
Vermijd altijd dat er weerstanden worden opgeroepen. Geef in alles wat je doet de boodschap door dat er voor alles wat de cliënt is of doet ruimte is en dat het o.k. is en dat er geen enkele noodzaak is om dat te veranderen. In het hele proces van toegang krijgen let je op signalen die je vertellen waar het proces van naar binnen gaan heen gaat.
Geef steeds signalen dat je de ervaringen begrijpt en volgt. Als de cliënt een bepaalde ervaring meldt als gevolg van wat je doet kun je deze ervaring proberen te verdiepen: Stel vragen die geen beroep op het denken maar vragen om een bepaalde verdieping. Dus geen “wat” vragen maar “hoe” vragen:
Je kunt in eerste instantie altijd vragen: als je naar binnen gaat, wat komt er dan bij je op.
te vragen naar meer details
te vragen waar je iets voelt
of je het een stem/ kleur/ gedachte te geven
Het antwoord is op zich niet zo belangrijk; de bedoeling is om ervaring te verdiepen.
Uit: Ron Kurz, de Hakomi method, ISBN 0-940795-18-3 Hoe verdiep je een therapeutische sessie.
Een bekendere gesprekstherapievorm is geweldloze communicatie. In deze podcast leer je daar meer over. In de opleiding bodymindcoach worden elementen uit de Hakomi methode toegepast.
Wat is een chakra?
Het woord “chakra” komt uit het Sanskriet en is letterlijk te vertalen met ‘wiel’ of ‘schijf’. Je zou het kunnen omschrijven als een wervelend wiel van energetische activiteit. Energie die uitstraalt of uitvloeit vanuit de belangrijkste zenuwknopen die zich vertakken vanuit de wervelkolom. Er zijn zeven van deze wielen, opgestapeld in een kolom van energie die zich uitstrekt van de onderrug tot aan de kruin. Deze zeven wielen zijn de hoofdchakra’s. Er zijn veel meer (kleinere) chakra’s in onder andere handen en voeten, vingertoppen en schouders maar deze laten we buiten beschouwing. Het chakrasysteem ontstond meer dan vierduizend jaar geleden in India. Zo werd over dit systeem geschreven in de Rig-Veda (één van de in totaal vier oudste en heiligste Hindoegeschriften) en de ‘Maitri-Upanishads (zij bevatten de essentie van de Veda’s). Ook kun je lezen over de chakra’s in de Yogasutra’s van Patanjali (stammend uit de tweede eeuw voor Christus). De yogasutra’s bestaan uit fundamentele teksten in de literatuur van de yoga.
Chakra en yoga
Yoga is een discipline die mentale en lichamelijk oefeningen voorschrijft om het individuele (het Atman) en het goddelijke (het Brahman) samen te brengen. Introductie van de chakra kennis in het westen vond plaats door een vertaling van de Chat-Cakra-Nirupana (1577) door de Engelsman Arthur Avalon (The Serpent Power 1919).
Een chakra is geen stoffelijke entiteiten, ze kunnen niet worden vastgehouden. Toch hebben ze een krachtige uitwerking op zowel het lichaam als de geest. Net zoals emoties onze ademhaling, hartslag en stofwisseling kunnen beïnvloeden, zo beïnvloeden de activiteiten in de chakra’s onze klierprocessen, de vorm van ons lichaam, chronische fysieke kwalen, onze gedachten en ons gedrag. Door yoga, massage, ademhalingsoefeningen en meditatie kunnen wij onze chakra’s beïnvloeden en hiermee onze (geestelijke en lichamelijke) gezondheid.
De chakra’s vormen tezamen een structuur die de polariteiten hemel en aarde met elkaar verbindt. Elke stap omhoog (richting kruin) gaat van een duidelijk omlijnde trillingsstaat naar een hogere, subtielere en vrijere vorm. Elke stap omlaag (richting aarde) brengt ons bij vorm en vastheid. Aangezien er bij de chakra’s zeven niveaus horen en de regenboog zeven kleuren telt, wordt de langzaamste trilling of golflengte van zichtbaar licht (rood) in verband gebracht met het eerste chakra. De snelste, kortste golf (violet) met die van het kruinchakra. Elk van de andere kleuren stelt de stappen ertussenin voor.
Atman en Brahman
In de yoga filosofie is er een ultieme, onveranderlijke werkelijkheid, die uit zuiver zijn en bewustzijn bestaat. Dit wordt Brahman genoemd. Brahman wordt ook wel “de bron” genoemd. Uit het Brahman is, was en zal alles ontstaan. Een metafoor die veel gebruikt wordt voor dit voor ons verstand lastig te begrijpen idee, is de oneindige zee. Brahmans schepping zijn de golven. Deze zijn onderhevig aan veranderingen soms hoog schuimend dan weer kabbelend of vlak. De golven hebben hun werkelijke bestaan in het water van de zee. Het Brahman is als het water van de oneindige zee, in zichzelf één, eeuwig, oneindig en onveranderlijk. Het water in een golf is het Atman/ziel dat identiek is met Brahman als het water in de zee. Onze ziel is dus Atman, een afsplitsing van Brahman. Brahman is één en in het ene is geen perspectief. Geen goed of kwaad, licht of donker, hard of zacht, geen enkele dualiteit.
Chakra en de vijf kosha’s of lagen
Volgens de yogafilosofie vormen lichaam en geest één geheel (dit is het uitgangspunt van iedere holistische stroming). Binnen de yoga kunnen we verschillende lagen in het lichaam onderscheiden. In Sanskriet worden deze lagen kosha’s genoemd. Zo bestaan wij uit vijf kosha’s, die ons omhullen als de schillen van een ui. Deze verschillende schillen staan in directe verbinding met elkaar. Als één van de schillen niet in balans is, zal dat de andere schil negatief beïnvloeden. Het heeft dus geen zin om alleen aan de buitenkant te werken als er in de binnenste schillen iets mankeert. Uiteindelijk zal dit ook zichtbaar worden in de buitenste schil. Om eenwording te bereiken dient er harmonie te zijn tussen deze vijf energielichamen.
Annamaya kosha
Het eerste omhulsel is annamaya kosha. Dit is ons fysieke lichaam, het lichaam dat we zien en dat we voelen door er met onze handen overheen te gaan. Dit anatomische lichaam omsluit de andere vier, subtielere kosha’s. Anna betekent voedsel, annamaya kosha wordt dan ook onderhouden door het voedsel dat wij tot ons nemen. Nemen wij alleen maar ongezond voedsel tot ons, dan zal dit op den duur niet alleen impact hebben op de buitenste schil maar ook doorstralen naar de onderliggende schil, pranayama kosha.
Pranamaya kosha
Pranamaya kosha is opgebouwd uit prana wat levenskracht of levensenergie betekent. In dit lichaam lopen de energiekanalen (nadi’s) die samenkomen in de chakra’s. De energie beweegt zich door het hele lichaam en is afkomstig van onze zintuigen die direct met ons denken in verband staan. Positieve ervaringen en gedachtes dragen bij aan een optimaal functioneren van de chakra’s. Zintuigelijke indrukken worden via onze adem omgezet in prana (levensenergie). Prana zorgt ervoor dat we ons vitaal en gezond voelen. Wanneer wij ons echter voeden met negatieve daden en gedachten dan gaat dit ten koste van de levenskracht (prana) en voelen wij ons minder vitaal. De chakra-activiteit daalt en stagneert, er worden blokkades in de energiestroom opgeworpen en dit gaat ten koste van de harmonie die wij in ons voelen.
Manomaya kosha
De derde schil wordt manomaya kosha genoemd en dit lichaam is opgebouwd uit het menselijk denken. Hier bevinden zich ons onophoudelijk denken. Wanneer onze gedachten heilzaam zijn is het denken kalm en tevreden en ontstaat positiviteit.
Vijnanamaya kosha
Het vierde lichaam is vijnanamaya kosha, ons intellectuele lichaam. Hierin zijn onze intelligentie en ons onderscheidingsvermogen gehuisvest. Vijnana heeft te maken met transcendentie, dus met wat je geestelijk kunt waarnemen buiten of boven het reguliere, menselijke denkraam. Het gaat hier om het ervaren van dat wat het dagelijkse, aardse gebeuren overstijgt. In dit denken bestaat geen ruimte voor ego, het richt zich op het welzijn van allen. Dit lichaam ontsluit zich als het ware vanzelf en komt voort uit harmonie en balans van in de bovenliggende lichamen. Deze toestand wordt bereikt door meditatie en zelfreflexie, de aanwezigheid van goed gezelschap en belangeloze dienstbaarheid aan anderen.
Anandamaya kosha
Het vijfde lichaam bestaat louter uit geluk en is anandamaya kosha, het lichaamsomhulsel van gelukzaligheid. Ananda betekent geluk of gelukzaligheid. In het Engels zou je het woord vertalen met bliss. In dit omhulsel zijn de vorige vier wel aanwezig maar leveren geen zorgen meer op. Hier is sprake van een blijvend contact met het alomvattende. Tijd en ruimte spelen geen rol meer en een eeuwigdurende glimlach kenmerkt deze staat. De balans in de eerste vier lichamen wordt verfijnd tot voeding voor dit lichaam. Van nature is dit lichaam vreugdevol en oprecht, maar het is nog niet het laatste niveau. Volgens de yoga filosofie ligt achter anandamaya kosha de waarheid verscholen van wie wij ten diepste zijn.
Wil je meer weten over chakra? In de opleiding massagetherapeut zit een module chakra massage waar je leert om elk chakra te behandelen. Ook komt elk chakra aan bod in de opleiding bodymind coach. Tot slot kun je nog deze podcast luisteren over chakra’s.
Beweging is emotie
Zonder beweging is er geen leven mogelijk. Als je kijkt naar eencellige wezens, dan zie je een uitwisseling van stoffen met de omgeving. Afvalstoffen worden uitgescheiden en voeding wordt opgenomen en verwerkt. Dit transport van stoffen is een interne beweging, zonder welke het leven niet mogelijk zou zijn. Ook is er een primitief systeem van beweging door de ruimte. Eencelligen gaan naar plaatsen waar de omstandigheden gunstig zijn en vertrekken van plaatsen waar omstandigheden ongunstig zijn, bijvoorbeeld wat betreft voeding, licht of temperatuur.
Het menselijk lichaam is een stuk complexer dan dat van eencelligen en kent vele interne bewegingen met een diversiteit aan functies. Denk aan het kloppen van ons hart, om de bloedstroom op gang te houden en ons lichaam te voorzien van stoffen die het nodig heeft en afvalstoffen te kunnen afvoeren. De beweging van de ademhaling, om via onze longen en de bloedsomloop verse zuurstof te kunnen verstrekken aan alle cellen in ons lichaam en koolzuur te kunnen afvoeren. De peristaltiek van het spijsverteringkanaal, waar ons voedsel zo bewerkt wordt dat we het als bouw- of brandstof kunnen gebruiken. Om er enkele te noemen. Bewegingen die, als je de aandacht erop richt, ook goed voelbaar zijn.
Bewegend lichaam
Onder beweging wordt meestal verstaan de mogelijkheid zich door de ruimte te bewegen. Bij mensen werken skelet, spieren, fascia, organen, zintuigen en ons zenuwstelsel hierbij op complexe en indrukwekkende wijze samen. Bij de waarneming van beweging (en houding) is proprioceptie een belangrijk begrip. Op vele plaatsen in het lichaam bevinden zich receptoren, cellen die informatie doorgeven aan het zenuwstelsel, bijvoorbeeld over druk of drukverschillen. Op deze wijze kan je jezelf oriënteren in de ruimte, weet je hoe de houding van je eigen lichaam is, hoe verschillende lichaamsdelen zich ten opzichte van elkaar verhouden en ten opzichte van de grond (belangrijk in verband met vallen!). Lichaamsbewustzijn vergroten begint vaak met het wakker maken van proprioceptie door beweging. Probeer maar eens je lichaam te voelen als je staat. Maak dan 5 minuten kleine verende sprongetjes en voel nog een keer je lichaam. De kans is groot dat je, naast een snellere ademhaling en hartslag in reactie op de inspanning, ook je (delen van) je lichaam beter kunt voelen, omdat receptoren geactiveerd zijn.
Emoties en gevoel
Mensen kunnen denken en emoties ervaren. Beide beïnvloeden ze ons lichaam en onze mogelijkheden tot beweging. Een emotie zoals bijvoorbeeld verdriet, heeft invloed op de houding en het fysieke lichaam (borst ingezakt, blik naar binnen/beneden gekeerd, hoofd naar beneden, tranen, brok in keel, pijnlijke hartstreek, weinig energie).
Emotie betekent letterlijk: energie in beweging. Want een emotie heeft altijd een beweging die je kunt voelen in je lichaam. Emoties ontstaan in principe in reactie op de buitenwereld en zijn bedoeld om gevoeld te worden zodat ze een effect kunnen hebben op keuzes, je gedrag, je leven. Ze zijn bedoeld om tijdelijk te zijn, om ons iets te vertellen om daarna ze weer los te kunnen laten en door te kunnen gaan met ons leven. Wanneer ze niet gevoeld en doorleefd kunnen worden, worden ze vastgezet en heeft dat een effect op het lichaam en op de vrije bewegingsruimte die minder wordt. Je kan het zien aan het lichaam, de plekken waar stilstand, blokkade, vasthouden, spanning zit. Deze plekken belemmeren het benutten van het volledig potentieel dat een ieder tot z’n beschikking heeft. Beweging is leven…
Ook gedachten beïnvloeden het lichaam en zijn beweeglijkheid. Iemand die denkt ‘dat lukt me nooit, ik kan dat niet’ vlak voor het geven van een presentatie, zal hoogst waarschijnlijk zijn stressniveau vergroten. Dat kan voelbaar zijn door een hogere hartslag en ademhaling, een droge mond, klamme handen, een knoop in de maag, trillen, verstijving en minder vrijheid om waar te nemen wat er om je heen gebeurt. Ook basisovertuigingen, zoals ‘ik ben het niet waard om van gehouden te worden’, ‘anderen laten je toch altijd in de steek’, ‘ik ben de beste’, ‘de aanval is de beste verdediging’ om er een paar te noemen, hebben invloed op fysieke houding, gedrag en gevoel. Ze geven richting aan de wijze waarop je in het leven staat.
Het fysieke lichaam, emoties en gedachten beïnvloeden elkaar wederkerig, waarbij er geen hoofdrolspeler aan te geven is. Als massagetherapeuten werken we met het fysieke lichaam vanuit de overtuiging en het vertrouwen dat we daarbij ook de mentale en emotionele aspecten beïnvloeden. Dit is een holistische visie; lichaam een geest zijn onlosmakelijk verbonden. Als je het fysieke lichaam aanraakt, beïnvloed je daarmee ook mentale en emotionele aspecten.
Leven vanuit een holistische visie: een hele uitdaging!
Ondanks het feit dat bijna iedereen ervaringen heeft die een holistische uitgangspunt onderschrijven, is het moeilijk om de verregaande consequenties ervan tot je door te laten dringen. Niet verwonderlijk, gezien het feit dat de splitsing tussen lichaam en geest in onze hele wereld ingebed is. We hebben geneeskunst, die fysiologie, anatomie en pathologie van het lichaam bestudeert en psychiatrie die zich bezig houdt met geestesziekten. De wetenschap, waaronder geneeskunst, heeft veel gehad aan het zgn. ‘reductionistisch denken’: het opdelen van het geheel in kleinere onderdelen ter bestudering. Zo zijn we heel veel te weten gekomen over de wereld en over werking en bouw van het lichaam. Deze werkwijze heeft echter wel een nadeel: je verliest zicht op het geheel en het verband tussen verschillende aspecten. Dit heeft zich diep in ons verankerd.
Als lichaam en geest een geheel zijn, wat betekent dat dan voor mij? Bijvoorbeeld dat ik me realiseer dat fysieke klachten wellicht ook wat vertellen over mijn emotionele en/of mentale gemoedstoestand. Bijvoorbeeld dat ik zorg voor meer beweging als ik merk dat ik veel in mijn hoofd zit, omdat ik dit begrijp als symptoom van een verstoorde balans. Bijvoorbeeld dat ik erop vertrouw dat als ik mijn cliënten steviger op de grond kan laten staan, dat dit ook voelbaar zal zijn in het zelfvertrouwen…
Het is een nooit eindigende uitdaging om meer en meer invulling te kunnen geven aan wat het betekent voor jou: de onlosmakelijke verbinding tussen lichaam en geest.
Wanneer beweging stagneert
Ieder mens komt op aarde met bepaalde eigenschappen en talenten, die je in aanleg hebt meegekregen. In interactie met de omgeving groeit het kind op, ontplooit zich en hanteert het de uitdagingen die het leven stelt, op zijn of haar eigen unieke wijze. Zo groeien we op tot volwassenen, die op een bepaalde manier in het leven staan en verschillende strategieën hebben om hetgeen we tegen komen te hanteren; er zijn patronen te herkennen. Hoe ga je om met teleurstelling, verlies, grenzen stellen, contact, onzekerheid, hulp vragen, uitdagingen, nabijheid etc. etc. Ieder heeft daar zo’n z’n repertoire voor. Deze patronen van omgaan met jezelf en de wereld zijn te herkennen in denken en voelen, maar ook in het lichaam en in het lichaam in beweging. Kenmerkend voor een patroon is dat dit het leven eenvoudiger maakt, je hoeft niet meer te overwegen en te besluiten, het is duidelijk hoe je reageert. Het nadeel is dat je potentieel, bewegingsruimte verliest. Een patroon is een beperking van mogelijkheden.
Bewustzijn ontwikkelen
De volgende indeling van aspecten van de menselijke ervaring is behulpzaam bij het ontwikkelen van bewustzijn over het eigen functioneren. Later kan het ook helpen in het werken met cliënten.
S = Sensatie. De fysieke sensaties; als tinteling, warmte of kou, verstijving, knoop in mijn maag.
E = Emotie. De emoties, als woede, angst, vreugde, verdriet.
D = Denken. De gedachten, overtuigingen, meningen, oordelen.
Ook onderscheiden we een ‘defensie’. Dit is de reactie die ontstaat naar aanleiding van emoties, gedachten en/of sensaties, waarbij het (onbewuste) streven is minder te voelen of iets anders te voelen. Bijvoorbeeld ik hield mijn adem in, ik verstijfde, ik trok mijn schouders op en zette mijn knieën op slot, ik heb een pak koekjes leeggegeten, ik heb ruzie gemaakt. Vaak is de defensie al in gang gezet voordat we de impuls die de aanleiding gaf tot ons bewustzijn hebben kunnen laten doordringen. Razendsnel gaat het! Door bewust te worden van gedachten, gevoelens en emoties kan je op het spoor komen van defensies en gaan onderzoeken wat er achter schuilgaat.
Overigens is er niet altijd een defensie aanwezig, in een geïntegreerde ervaring zijn de oorspronkelijke sensatie, emotie en gedachten beschikbaar, dit wil zeggen dat de persoon al deze aspecten duidelijk kan voelen, waarnemen en benoemen.
Lichaamsgeoriënteerde therapie
Bij lichaamsgeoriënteerde therapie wordt op de eerste plaats gezocht naar de lichamelijke basisstructuur, waarmee we gevoels- en gedachtepatronen in stand houden. Die is te vinden in onder andere onbewuste spierspanning, houdingsafwijkingen, ademhalings- en bewegingspatronen. In de therapie wordt uitgegaan van de functionele eenheid van lichaam en ziel (psyche). Er is dus altijd een wisselwerking tussen die twee. Door goed naar het lichaam te kijken kan de therapeut dus ook een indruk krijgen van de onderliggende problematiek op emotioneel gebied
Waarom lichaamsgeoriënteerde therapie?
In de structuur van het lichaam is de fysieke neerslag terug te vinden van de erfelijkheid, de opvoeding en het milieu. Door ons lichaam te (her-)ontdekken en te beïnvloeden door middel van ademhaling, oefening, massage en beweging, kunnen onbewuste energieën en emoties vrijkomen die een verdere bewustwording en ontwikkeling mogelijk maken. Chronische lichamelijke of psychische klachten kunnen doorbroken worden en eindelijk ‘hun verhaal’ gaan vertellen. Oude en verdrongen pijn kan verwerkt gaan worden en lang opgekropte woede of verdriet kunnen ‘thuis worden gebracht’ waar ze oorspronkelijk zijn ontstaan.
In lichaamsgeoriënteerde therapie komen vaak oude vastzittende gevoelens uit eerdere perioden in het leven vrij. De therapeut helpt om de geschikte lichamelijke en emotionele expressie en verwerking te vinden.
Daarna ontstaat er ruimte en energie voor nieuwe gevoelens en ideeën. Je oorspronkelijke vrije, levendige en nieuwsgierige natuur komt weer tot je beschikking voor je huidige leven en interesses.
Bij verandering is het lichaam het uitgangspunt
Ons lichaam geeft steeds aan wie we zijn, wat we allemaal hebben meegemaakt, waar we nog mee zitten en wat aandacht nodig heeft. Wanneer we middels therapie willen veranderen, dan is ons lichaam een vaak confronterend, maar ook zeer betrouwbaar uitgangspunt en tegelijk een concreet en toetsbaar criterium voor verbetering.
Het veranderingsproces beoogt in het algemeen een toegenomen innerlijke rust, een positiever zelfbeeld, een realistischer beeld van de anderen en de wereld en een duidelijker besef van identiteit en doel in het leven. Met lichaamsgeoriënteerde therapie worden deze innerlijke veranderingen tot in lichaamshouding, energieniveau, gezondheid en uitstraling voelbaar en zichtbaar. Wil je meer leren over lichaamsgeoriënteerde therapie? Bekijk dan deze opleiding of luister de Esoterra podcast.
Beheer cookie toestemming
Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij technologieën zoals cookies om informatie over je apparaat op te slaan en/of te raadplegen. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site verwerken. Als je geen toestemming geeft of uw toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door je Internet Dienst Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
